*ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರು*
👇👇👇👇👇
# ದೆಹಲಿಯನ್ನು *5* ಮನೆತನಗಳು= *1206=1526* ರ ವರಿಗೆ ಸುಮಾರು *320* ವರ್ಷ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರು ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ,
ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರ *5* ಮನೆತನಗಳು,
1) *ಗುಲಾಮಿ ಸಂತತಿ*=[1206-1290] "84" ವರ್ಷ,
2) *ಖಿಲ್ಜಿ ಸಂತತಿ*=[1290-1320] "30" ವರ್ಷ,
3) *ತುಘಲಕ್ ಸಂತತಿ*={1320-1414} "94" ವರ್ಷ,
4) *ಸೈಯದ್ ಸಂತತಿ*={1414-1451} "37" ವರ್ಷ,
5) *ಲೋದಿ ಸಂತತಿ*={1451-1526} 75 ವರ್ಷ,
ಇದರಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ದೀರ್ಘಾವಧಿ ಯಾಗಿ ಆಡಳಿತ ಮಾಡಿದ ಮನೆತನ ಯಾವುದು= *ತುಘಲಕ್ ಸಂತತಿ* *94* ವರ್ಷ,
ಇದರಲ್ಲಿ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡಿದ ಮನೆತನ ಯಾವುದು= *ಖಿಲ್ಜಿ ಸಂತತಿ= *30* ವರ್ಷ,
*ತುರ್ಕ* ಪಂಗಡಕ್ಕೆ ಸೇರಿರುವ ಮನೆತನಗಳು.
# *ಗುಲಾಮಿ ಸಂತತಿ*,
# *ಖಿಲ್ಜಿ ಸಂತತಿ*.
# *ತುಘಲಕ್ ಸಂತತಿ*.
# *ಸೈಯದ್ ಸಂತತಿ*.
*ಪಠಾನ್*/ *ಅಪಘನ್* ಪಂಗಡಕ್ಕೆ ಸೇರಿರುವ ಮನೆತನ
# *ಲೋದಿ ಸಂತತಿ* IMP
*ದೆಹಲಿ ಮನೆತನದ/ ಸಂತತಿಯ ಸ್ಥಾಪಕರು*
1) ಗುಲಾಮಿ ಸಂತತಿಯ ಸ್ಥಾಪಕ= *ಕುತುಬುದ್ದಿನ ಐಬಕ್*
2) ಖಿಲ್ಜಿ ಸಂತತಿ ಸ್ಥಾಪಕರು= *ಜಲಾಲ್-ಉದ್-ದೀನ್ ಖಿಲ್ಜಿ*
3) ತುಘಲಕ್ ಸಂತತಿ ಸ್ಥಾಪಕರು= *ಘಿಯಾಸುದ್ದೀನ್ ತುಘಲಕ್*,
4) ಸೈಯದ್ ಸಂತತಿ ಸ್ಥಾಪಕರು= *ಕಿಜರ್ ಖಾನ್*
5) ಲೋದಿ ಸಂತತಿ ಸ್ಥಾಪಕರು= *ಬಹಲೊಲ್ ಲೋಧಿ*
ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರು *ಸುಲ್ತಾನ್* ಎಂಬ ಪದ ವಿನೊಂದಿಗೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡಿದರು,
*ಗುಲಾಮಿ ಸಂತತಿ* ಇದಕ್ಕೆ *ಮಾಮಲೆಕ್* ಸಂತತಿ ಎಂದು ಕೂಡ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಸ್ಥಾಪಕರು= *ಕುತುಬುದ್ದಿನ್ ಐಬಕ್* {1206-1210}
ಇವನು *ಮಹಮ್ಮದ್ ಘೋರಿಯ* ಗುಲಾಮನಾಗಿದ್ದ ನು,
ಜೂನ್ *24, 1206 ರಂದು ದೆಹಲಿಯ ಸಿಂಹಾಸನ ಏರಿದನು*
ಈತನ ಆಡಳಿತವು *ಸಿಂಧ*, *ಪಂಜಾಬ*, ಮತ್ತು *ದೆಹಲಿಗಳಿಗೆ* ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತಗೊಂಡಿತ್ತು.
ಈತ *ಅಲಿಘಢ* ನಗರವನ್ನು *ಸೈನಿಕ ಠಾಣೆ* ಯನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡನು,
ಈತ *ಲಾಕ್ ಭಕ್ಷ* ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ,(FDA=2018)
ಈತ ಸಂತನಾದ *ಕ್ವಾಜಾ ಕುತುಬುದ್ದಿನ ಭಕ್ತಿಯಾರ್ ಖಾಕಿ* ಸ್ಮರಣಾರ್ಥಕವಾಗಿ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ *ಕುತುಬ್ ಮಿನಾರ್* ಕ್ಕೆ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿದನು.
ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಸೀದಿ ಯಾದ= *ಕುವತ್ ಉಲ್ ಇಸ್ಲಾಂ* ಎಂಬ ಮಸೀದಿಯನ್ನು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿಸಿದ.[ ಈ ಮಸೀದಿಗೆ *ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯದ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ*, ]
ಅಜ್ಮೀರದಲ್ಲಿ *ಅಡಾಯಿ- ದಿನ್= ಜೋoಪ್ರಾ* ಎಂಬ ಮಸೀದಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಸಿದ.
ಈತನಿಗೆ *ಮಲಿಕ್*& *ಸಿಪಾಹ ಸಾಲರ್* ಬಿರುದುಗಳಿದ್ದವು,
# ಈತನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ= *ಹಸನ್ ನಿಜಾಮಿ*& *ಪಕ್ರೇಮುದಿರು* ವಿದ್ವಾಂಸರಿದ್ದರು.
ಕ್ರಿ, ಶ *1210* ರಲ್ಲಿ *ಫೋಲೋ* / *ಚೌಗಾನ್* ಆಟ ಆಡುವಾಗ ಕುದುರೆ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದು ಮರಣ ಹೊಂದಿದ,
ಈತನ ಸಮಾಧಿ= *ಲಾಹೋರದಲ್ಲಿದೆ*
[ *ಇಲ್ತಮಷ =1211=1236*]
*ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾದ ಇಲ್ಬರಿ* ಪಂಗಡಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವನು,
1197 ರಲ್ಲಿ ಕುತ್ಬುದ್ದೀನ್ ಐಬಕ್ ನು *ಅನಿಲ್ ವಾಡ* ದಾಳಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ *ಗುಲಾಮನಾಗಿ* ಖರೀದಿಸಿದನು.
@ ಈತನನ್ನು ದೆಲ್ಲಿ ಸುಲ್ತಾನರ *ನಿಜವಾದ ಸ್ಥಾಪಕ* ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ,
ಇವನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ ಕ್ರಿ, ಶ 1221 ರಲ್ಲಿ *ಮಂಗೋಲರು* ಸಿಂಧೂ ನದಿಯ ದಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು.
ಕ್ರಿ, ಶ,1229ರಲ್ಲಿ *ರಣಥಂಬೋರ್* ವನ್ನು ಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು,
ಬಾಗ್ದದಿನ ಖಲಿಫ್ *ಅಲ್ ಮಸ್ತಿಸ್ಸಿರ ಬಿಲ್ಲ* ನಿಂದ ಭಾರತವನ್ನು *ವಂಶಪಾರಂಪರ್ಯವಾಗಿ ಆಳ್ವಿಕೆ* ಮಾಡಲು ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು,
ಭಾರತಕ್ಕೆ *ಶುದ್ಧ ಅರಬಿಕ್* ಮಾದರಿಯ *ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು* ಪರಿಚಯಿಸಿದನು. { *ಬೆಳ್ಳಿ-ಟಂಕ*. *ತಾಮ್ರ- ಜೀತಲ್*}
ತನ್ನ ನಾಣ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ *ಖಲಿಪನ* ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಎಂದು ಮುದ್ರಿಸಿದ,
*ಸುಲ್ತಾನ-ಇ-ಅಜಂ* ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಹೊಂದಿದ,
*40 ಸರದಾರರ ಒಕ್ಕೂಟ *ಚಹಲ್ ಗಾನಿಯನ್ನು* ನಿರ್ಮಿಸಿದ.
ಕ್ರಿ,ಶ,1231/1232 ರಲ್ಲಿ *ಕುತುಬ್ ಮಿನಾರ್ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು* ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದನು.
ತನ್ನ ಮರಣ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಂತರ ನನ್ನ ಮಗಳಾದ *ರಜಿಯಾ ಸುಲ್ತಾನಳು* ದೆಹಲಿಯ ಸಿಂಹಾಸನ ಏರಬೇಕೆಂದು ಮೃತ್ಯು ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಬರೆದನು.
ಕ್ರಿ,ಶ, *1236* ರಲ್ಲಿ ಇಲ್ತಮಷನು ಮರಣ ಹೊಂದಿದ.
*ರಜಿಯಾ ಸುಲ್ತಾನ್* [1236-1240]
*ದೆಹಲಿಯ ಸಿಂಹಾಸನ ಏರಿದ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ* IMP
ಇವಳು ಅಶ್ವ ಪಡೆಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನಾಗಿ= *ಯಾಕುತ್ ನನ್ನು* ನೆಮಿಸಿದಳು.
ಇವಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಡುತಿದ್ದ= *ಅಲ್ತುನಿಯನನ್ನು* ಮದುವೆಯಾದಳು.
ಇವಳು ದೆಹಲಿಯ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನೇರಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡಿದ್ದು= *3 ವರ್ಷ 6 ತಿಂಗಳು 6ದಿವಸ*,
*ಗಿಯಾಸುದ್ದೀನ್ ಬಲ್ಬನ್*
ಈತ *ಅಲ್ಬರಿ* ಪಂಗಡಕ್ಕೆ ಸೇರಿದನು.
ಈತನ ಮೂಲ ಹೆಸರು= *ಬಹಾ-ಉದ್-ದಿನ*
1232 ರಲ್ಲಿ ಇಲ್ತಮಶ್ ಇವನನ್ನು *ಗುಲಾಮನಾಗಿ* ಕರಿದಿಸಿದನು.
ಈತನನ್ನು ದೆಹಲಿ *ಸುಲ್ತಾನರ ಮರು ಸ್ಥಾಪಕ* ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರ *ಪ್ರಥಮ ನಾಯಿಬ್* { ಸುಲ್ತಾನ ಅಸಮರ್ಥ ನಾಗಿದ್ದಾಗ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅಧಿಕಾರಿ}
ಈತ ಸುಲ್ತಾನ್ ಪದವಿ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕಾಗಿ *ಜಿಲ್-ಐ- ಜಿಲಾಹಿ* ಎಂಬ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದನು,[ ಸುಲ್ತಾನ್ ದೇವರ ನೆರಳು ಅವನ ಮಾತೇ ಅಂತಿಮ]
*ಸಿಜ್ದಾ*= ಸುಲ್ತಾನ ಕಂಡು ಕೂಡಲೇ ಎರಡು ಮಣ ಕಾಲೂರಿ ನಮಸ್ಕರಿಸುವುದು,
*ಪೈಭೋಸ್* = ಸುಲ್ತಾನನ ಪಾದವನ್ನು ಚುಂಬಿಸುವುದು, (ಇಂತಹ ಎರಡು ಪದ್ಧತಿಗಳು ಜಾರಿಗೆ ತಂದನು,)
*40 ಸರದಾರ್ ಒಕ್ಕೂಟ *ಚಹಲ್ಗಾನಿಯನ್ನು* ರದ್ದುಪಡಿಸಿದನು.[ ಜಾರಿಗೆ ತಂದವರು *ಇಲ್ತಮಶ್*]
ಈತ *ಪರ್ಷಿಯನ್ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ *ನವರೋಜ್* ಎಂಬ ಉತ್ಸವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದನು.{ ಅರಮನೆಯ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಜನರಿಗೆ ತೋರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ}
ಈತ *ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಅರಮನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ*,[ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ *ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಯನ್ನು* ಕಟ್ಟಿಸಿದವರು *ಷಹಜಾನ್*]
ಈತ *ಸೈನಿಕರಿಗೆ ವೇತನ* ಕೊಡುವ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದನು,
*ಕುತುಮಿನರ್ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ರಿಪೇರಿ* ಮಾಡಿಸಿದ,
ಗಿಯಾಸುದ್ದೀನ್ ಬಲ್ಬನ್ ನನ್ನ ಮಗ *ಮಹಮ್ಮದ್ ಖಾನ್ ಮಂಗೋಲರ ಜೋತೆ ಹೋರಾಡುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಮಗನಿಗೆ *ಶಹಿದ್* ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡಿದ.
No comments:
Post a Comment